Chăn nuôi và Thú y

Theo dự báo, mùa hè năm nay tiếp tục là năm có những trận nắng nóng và có thể kéo dài. Nhiệt độ cao và kéo dài là một trong những yếu tố làm giảm sức đề kháng của vật nuôi có nguy cơ bùng phát các dịch bệnh nguy hiểm trên đàn vật nuôi. Để kịp thời ứng phó và hạn chế thấp nhất tác động tiêu cực đến đàn vật nuôi, Chi cục Chăn nuôi và Thú y Quảng Trị hướng dẫn người dân một số biện pháp chăm sóc để chủ động phòng, chống nắng, nóng bảo vệ cho đàn vật nuôi như sau:

1. Đối với chuồng trại chăn nuôi

- Chọn nơi cao ráo và làm chuồng cao hơn mặt đất xung quanh khoảng 30 - 40cm, có thể là dưới bóng của cây to hoặc trồng cây xanh xung quanh chuồng.

- Hướng chuồng theo hướng Đông, Nam, tốt nhất là hướng Đông Nam.

- Mái chuồng: Nên lợp bằng mái ngói, fibro xi măng hoặc mái lá, thiết kế mái chuồng để lưu thông không khí tốt hơn, mái hiên cách mặt đất tối thiểu 2m. Có thể phủ lên mái các vật liệu chống nắng, chống nóng như tre, nứa, lá, rơm hoặc trồng cây dây leo lên mái chuồng trại để chống nóng trực tiếp.

- Nền chuồng: Có độ dốc 1-2% để tránh đọng nước. Có hố chứa phân (để giảm sức nóng do phân bốc lên).

- Có rèm che xung quanh để những ngày nắng nóng mở lên nhằm thoát nhiệt hoặc để tránh vật nuôi nhiễm lạnh khi có những cơn giông, lốc và những trận mưa lớn đột ngột.

- Có hệ thống cửa để thông gió, nếu có điều kiện nên bố trí quạt thông gió, lắp đặt hệ thống phun sương trong thời điểm nắng nóng.

- Bố trí đủ quạt điện để làm mát, tránh tăng độ ẩm trong chuồng nuôi

- Trồng cây xung quanh khu vực chuồng nuôi tạo bóng mát.

2. Mật độ chăn nuôi: Giảm bớt mật độ nuôi nhốt.

- Đối với lợn:  Mật độ nuôi nhốt đối với nái 2-3 m²/con, lợn thịt là 1 m²/con.

- Đối với trâu, bò thịt là 4-5 m²/con.

- Đối với dê là 1,8-2 m²/con.

- Đối với gia cầm: Gà úm: 50 - 60 con/m², gà trên 30 ngày tuổi: 5-7 con/m²; Đối với gà sinh sản: gà mái: 5 - 6 con/m², gà trống: 3 - 4 con/m², gà mái đẻ: 5 con/m². Nếu nóng quá có thể thả ra vườn, gốc cây quanh chuồng. Đối với gà đẻ, nên tránh nuôi quá béo bằng cách giảm bớt năng lượng trong khẩu phần thức ăn, cho ăn thêm rau xanh.

3. Về chăm sóc nuôi dưỡng

- Thức ăn đảm bảo chất lượng không ôi thiu, mốc, thối, không nhiễm bẩn. Cân đối khẩu phần thức ăn cho từng đối tượng, giai đoạn phát triển, khai thác của từng loại vật nuôi, nhất là bổ sung nhiều thức ăn rau xanh như rau, cỏ tươi, củ, quả ... và các loại vitamin, glucoza, chất điện giải .... Sử dụng thức ăn hỗn hợp đảm bảo chất lượng đáng tin cậy do các hãng thức ăn có uy tín sản xuất. Cho ăn thức ăn dễ tiêu, nên cho thức ăn tinh vào sáng sớm và chiều tối.

- Đảm bảo đủ nước sạch, mát và thường xuyên cho vật nuôi uống và dễ dàng tiếp cận.

- Vào những ngày nắng nóng nên tắm chải cho gia súc 2-3 lần/ngày để làm giảm nhiệt cho cơ thể.

- Thời gian chăn thả gia súc: Buổi sáng từ 6-9 giờ; buổi chiều chăn thả muộn từ 16-18 giờ. Không chăn thả gia súc ngoài trời nắng gắt trong thời gian dài; nếu nhiệt độ ngoài trời quá cao, nắng gắt nên nhốt gia súc và cho ăn tại chuồng hoặc buộc ở những nơi có cây xanh bóng mát.

- Không để gia súc làm việc nặng hay làm việc quá lâu trong điều kiện thời tiết nắng nóng. Đối với trâu, bò cày: buổi sáng đi làm sớm về sớm và buổi chiều đi làm muộn, về muộn.

- Sau những đợt nắng nóng kéo dài, đàn gia súc, gia cầm thường mệt mỏi, sức đề kháng giảm, tăng nguy cơ mắc bệnh, giảm lượng sữa, trứng… vì vậy cần có phương án bổ sung kịp thời các vitamin, chất dinh dưỡng ... nhằm nâng cao sức đề kháng cho đàn vật nuôi. Tăng cường chăm sóc gia súc non do khi thời tiết nắng nóng sức đề kháng của chúng thấp hơn so với các con trưởng thành.

4. Về công tác vệ sinh thú y

- Hàng ngày vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, khơi thông rãnh thoát nước thải và xử lý chất thải xung quanh chuồng trại, thường xuyên cải tạo đệm lót sinh học từ trấu tạo môi trường sạch chăn nuôi luôn sạch sẽ, thông thoáng. Định kỳ tẩy uế chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi và phun thuốc sát trùng khu vực xung quanh chuồng nuôi từ 1-2 lần/tuần bằng các loại hóa chất như: Iodine 10 %, Benkocid, Chloramin,... .

- Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin cho vật nuôi theo hướng dẫn của cơ quan thú y như: Lở mồm long móng gia súc; Viêm da nổi cục trâu bò; Dịch tả lợn; Tụ huyết trùng trâu bò, lợn, gia cầm; Phó thương hàn lợn; Cúm gia cầm; Niu-cát-xơn; Gum-bô-rô; Dịch tả vịt,...

- Định kỳ tẩy ký sinh trùng cho vật nuôi, đồng thời thực hiện các biện pháp diệt chuột và các loại côn trùng như: gián, ve, bét, ruồi, muỗi, mòng, ...

1. Công tác kiểm dịch vận chuyển:

Đã thực hiện được 184 hồ sơ (183 hồ sơ động vật, 01 hồ sơ SPĐV). Kiểm dịch được 1.636 con trâu bò; 5.506 con lợn thịt; 23.600 con gia cầm; 2.470 con dê; 1.113 con chó và 20.500 kg SPĐV.

2. Công tác kiểm soát giết mổ, kiểm tra điều kiện vệ sinh thú y:

Đã kiểm tra, kiểm soát giết mổ được 10.740 con lợn thịt; 1.060 con trâu bò; 200 con dê và 21.120 con gia cầm.

Tính đến ngày 28/02/2023, Trạm Chăn nuôi và Thú y các huyện, thành phố, thị xã đã tổ chức kiểm tra gia súc (bò, lợn) của 78 hộ giết mổ tại 35 cơ sở giết mổ (CSGM) động vật (gồm 09 CSGM động vật tập trung và 26 CSGM động vật nhỏ lẻ); Số lượng mẫu nước tiểu lấy kiểm tra: 105 mẫu (72 mẫu nước tiểu bò và 33 mẫu nước tiểu lợn). Kết quả kiểm tra test nhanh, 105 mẫu nước tiểu (bằng 100%)  âm tính với chất cấm Salbutamol. Cụ thể như sau:

Tại địa bàn huyện Vinh Linh, thành phố Đông Hà, thị Quảng Trị, do số lượng bò nuôi chờ giết mổ tại CSGM của các hộ giết mổ ít không đủ số lượng lấy mẫu kiểm tra nên còn 25 Kit test nhanh chất cấm Salbutamol chưa sử dụng để kiểm tra theo Kế hoạch đã ban hành tại Công văn số 24/CNTY – KD, ngày 13/01/2022 của Chi cục Chăn nuôi và Thú y Quảng Trị về việc triển khai sử dụng Kit test nhanh xét nghiệm chất cấm Salbutamol tại các cơ sở giết mổ động vật trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.

Hiện tại còn 25 Kit test nhanh chất cấm Salbutamol tại Trạm Chăn nuôi và Thú y huyện Vinh Linh, thành phố Đông Hà, thị Quảng Trị và 70 Kit chưa cấp sẽ tiếp tục triển khai thực hiện kiểm tra ở những đơn vị chưa sử dụng hết Kit test. Đồng thời, Chi cục Chăn nuôi và Thú y Quảng Trị sẽ có kế hoạch kiểm tra trâu, bò nhập khẩu tại Khu cách ly kiểm dịch của Công ty TNHH 79 Thịnh Phát khi Công ty thực hiện nhập khẩu trâu, bò về Khu cách ly trở lại.

1. Công tác kiểm dịch vận chuyển:

Đã thực hiện được 334 hồ sơ (333 hồ sơ động vật, 01 hồ sơ SPĐV). Kiểm dịch được 796 con trâu bò; 11.596 con lợn thịt, trong đó có  904 con từ tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Bình vận chuyển về điểm trung chuyển của Công ty CP tại thành phố Đông Hà và 10.692 con lợn được nuôi trên địa bàn tỉnh; 56.600 con gia cầm; 39 con dê; 5.148 con chó và 17.000 kg SPĐV.

2. Công tác kiểm soát giết mổ, kiểm tra điều kiện vệ sinh thú y:

Đã kiểm tra, kiểm soát giết mổ được 17.239 con lợn thịt; 1.607 con trâu bò; 172 con dê và 28.070 con gia cầm.

1. Tình hình dịch bệnh động vật

Bệnh dịch tả lợn Châu Phi: Trong tháng, bệnh dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP) tiếp tục xảy ra ở 53 hộ, 22 thôn,  21 xã của 05 huyện (Vĩnh Linh, Gio Linh, Triệu Phong, Hải Lăng và Hướng Hóa), với tổng số 158 con (53 nái, 64 lợn thịt, 41 lợn sữa) bị bệnh, chết buộc chôn hủy, trọng lượng tiêu hủy 9.977 kg (nái: 7.718 kg, thịt: 2.108 kg, 151 kg). Quy trình chôn hủy được thực hiện đúng quy định có sự giám sát của cơ quan thú y.

Như vậy, đến nay trên địa bàn tỉnh còn 25 xã của 05 huyện (Vĩnh Linh, Gio Linh, Triệu Phong, Hải Lăng và Hướng Hóa) có bệnh DTLCP chưa qua 21 ngày.

2. Các biện pháp phòng, chống dịch bệnh động vật

- Tham mưu UBND tỉnh và Sở Nông nghiệp và PTNT ban hành các văn bản chỉ đạo công tác phòng, chống dịch bệnh theo chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và PTNT.

-  Lấy mẫu gửi xét nghiệm tại các địa phương mới xuất hiện dịch, tái phát dịch sau 21 ngày.

- Tiêu hủy lợn bệnh theo quy định.

- Cấp hóa chất tiêu độc khử trùng khu vực chăn nuôi, chuồng trại.

- Trạm Chăn nuôi và Thú y các huyện, thành phố và thị xã tăng cường đi kiểm tra, bám sát địa bàn, kịp thời nắm bắt tình hình dịch bệnh; cùng với chính quyền địa phương hướng dẫn, tuyên truyền cho bà con nông dân các biện pháp phòng chống dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm.

1. Tình hình dịch bệnh

Hiện nay, tình hình dịch bệnh gia súc, gia cầm và thủy sản trên địa bàn tỉnh ổn định, không ghi nhận các ổ dịch mới phát sinh.

Mặc dù tình hình dịch bệnh trên địa bàn tỉnh đã được kiểm soát, tuy nhiên hiện nay thời tiết mưa, rét; sức đề kháng của vật nuôi giảm, môi trường ẩm ướt thuận lợi cho sự phát triển của tác nhân gây bệnh. Bên cạnh đó, đây là thời điểm cuối năm nhu cầu vận chuyển gia súc, gia cầm tăng cao để phục vụ cho Tết Nguyên Đán nên nguy cơ bùng phát dịch bệnh là rất lớn nếu người dân chủ quan, không thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn, đặc biệt là công tác tiêm phòng cho đàn gia súc, gia cầm.

2. Công tác tiêm phòng

Ngày 28/7/2022, Chi cục Chăn nuôi và Thú y ban hành Thông báo số 461/TB-CNTY-QLDB về việc tiêm phòng gia súc, gia cầm vụ Thu năm 2022; theo đó Chi cục đã cung ứng vắc xin để các Trạm tổ chức triển khai tiêm phòng. Tính đến ngày 15/12/2022 số liệu tiêm phòng cụ thể như sau:

- Vắc xin Kép lợn được 141.382 liều, đạt 110,3% kế hoạch;

- LMLM trâu, bò được 40.250 liều, đạt 67,8% kế hoạch;

- Vắc xin Dại chó bổ sung được 2.249 liều;

- THT trâu, bò bổ sung được 11.480 liều;

- VDNC trâu, bò được 36.500 liều, đạt 59,93% kế hoạch;

- Vắc xin cúm gia cầm được 1.257.415 lượt con.

Sản xuất chăn nuôi đang khôi phục và phát triển, nhiều dự án chăn nuôi bắt đầu đi vào hoạt động là động lực cho ngành chăn nuôi phát triển trong thời gian tới

- Tình hình sản xuất chăn nuôi trong tháng 12: Chăn nuôi phát triển ổn định, tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng ước đạt 5.294 tấn (lũy kế đến tháng 12 ước đạt 56.306 tấn).

- Tổng đàn gia súc gia cầm:

+ Đàn trâu: 20.521 con;

+ Đàn bò: 55.980 con;

+ Đàn gia cầm: 3.858.200 con;

+ Đàn lợn: 204.504 con (trong đó đàn lợn nái ước tính 32.400 con).

Giá thịt lợn hơi xuất chuồng dao động từ 60.000-65.000 đ/kg nên công tác tăng đàn, tái đàn lợn của người chăn nuôi có sự thuận lợi hơn.

1. Công tác kiểm dịch vận chuyển:

Đã thực hiện được 393 hồ sơ kiểm dịch động vật vận chuyển ra khỏi địa bàn cấp tỉnh. Kiểm dịch được 2.997 con trâu bò, trong đó có 2.542 con bò nhập khẩu và 455 con trâu, bò nuôi trên địa bàn tỉnh; 14.222 con lợn thịt, trong đó có  428 con từ tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Bình vận chuyển về điểm trung chuyển của Công ty CP tại thành phố Đông Hà và 13.794 con lợn được nuôi trên địa bàn tỉnh94.400 con gia cầm; 2.095 con chó; 1.523 con dê và 15.000 kg sản phẩm động vật.

2. Công tác kiểm soát giết mổ, kiểm tra điều kiện vệ sinh thú y:

Đã kiểm tra, kiểm soát giết mổ 14.374 con lợn thịt; 1.385 con trâu bò; 170 con dê và 29.230 con gia cầm.

Tình hình sản xuất chăn nuôi trong tháng 11:

Chăn nuôi phát triển ổn định, tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng ước đạt 4.600 tấn (lũy kế đến tháng 11 ước đạt 51.000 tấn).

- Tổng đàn gia súc gia cầm:

+ Đàn trâu: 20.730 con;

+ Đàn bò: 56.850 con;

+ Đàn gia cầm: 3.797.000 con;

+ Đàn lợn: 187.500 con (trong đó đàn lợn nái ước tính 32.400 con).

- Tình hình thực hiện công tác trong tháng 11:

+ Triển khai công tác kiểm tra điều kiện chăn nuôi trang trại quy mô vừa và nhỏ năm 2022 trên địa bàn tỉnh;

+ Thực hiện đầy đủ, kịp thời các văn bản chỉ đạo, các công văn theo yêu cầu của Bộ, Cục, UBND Tỉnh, Sở Nông nghiệp và PTNT;

+ Tham mưu các văn bản chỉ đạo điều hành, giải quyết kịp thời các đề nghị, đề xuất của các đơn vị, các huyện, thành phố, thị xã, các tổ chức có liên quan.

+ Theo dõi tình hình sản xuất chăn nuôi, thị trường chăn nuôi trên địa bàn tỉnh;

1. Công tác kiểm dịch vận chuyển:

Đã thực hiện được 407 hồ sơ kiểm dịch động vật vận chuyển ra khỏi địa bàn cấp tỉnh. Kiểm dịch được 3.163 con trâu bò, trong đó có 2.388 con bò nhập khẩu và 775 con trâu, bò nuôi trên địa bàn tỉnh; 13.706 con lợn thịt, trong đó có  1.395 con từ tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Bình vận chuyển về điểm trung chuyển của Công ty CP tại thành phố Đông Hà và 12.311 con lợn được nuôi trên địa bàn tỉnh; 151.700 con gia cầm; 3.085 con chó; 2.588 con dê và 20.000 kg sản phẩm động vật.

2. Công tác kiểm soát giết mổ, kiểm tra điều kiện vệ sinh thú y:

Đã kiểm tra, kiểm soát giết mổ 13.418 con lợn thịt; 1.182 con trâu bò; 140 con dê và 24.960 con gia cầm.